Huidige arbeidsmarkt biedt extra kansen voor jongeren uit het VSO!

De huidige krapte op de arbeidsmarkt is voor veel bedrijven een last. Ook de overheid krijgt moeilijk grip om dit probleem op te lossen. Desalniettemin zijn er ook bevolkingsgroepen die (kunnen)profiteren van deze krapte door juist nu hun plek op te eisen. Jongeren van het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) is zo’n groep waarvoor bedrijven meer open zouden moeten staan bij het aanpakken van de personeelstekorten. De leerlingen in het VSO onderwijs zijn ontzettend divers en daarmee zeker niet over één kam te scheren. Vaak wordt alleen gedacht aan de afstand die zij mogelijk hebben tot de arbeidsmarkt, maar deze groep kan heel veel juist wel. Het zijn vooral echte doeners. Toch is het voor de leerlingen uit het VSO onderwijs lastig om een passende baan te vinden. Het lijkt erop dat werkgevers het toch nog spannend vinden om met deze doelgroep aan de slag te gaan. De hoogste tijd om die spanning weg te nemen door een beter beeld te geven van deze doelgroep.

Wie zijn de VSO-jongeren?

Er bestaat een grote diversiteit onder leerlingen die naar het VSO gaan. Een veelgebruikt model op VSO scholen is het Landelijk doelgroepenmodel. Dit model maakt onderscheid in de cognitieve en de sociaal-emotionele ontwikkelingen van leerlingen waardoor er zeven groepen ontstaan. Dit varieert van leerlingen met een IQ <20 tot een IQ> 110. De uitstroomprofielen uit het VSO zijn net zo divers als de jongeren zelf. Voor elke leerling wordt er bij aanvang op de school een ontwikkelperspectief opgesteld dat aansluit bij de uitstroombestemming. Deze wordt tussentijds ook aangepast zodat leerlingen onderwijs blijven volgen in een passend profiel. Er zijn drie uitstroomprofielen voor VSO leerlingen:

• Uitstroomprofiel vervolgonderwijs
• Uitstroomprofiel arbeid (beschut werk of reguliere arbeid)
• Uitstroomprofiel dagbesteding (Taak/arbeidsgericht of belevingsgericht)

Bij het doelgroepenmodel stromen in de meeste gevallen de groepen 1-3 uit naar dagbesteding, groep3-5 naar arbeid en doelgroep 6-7 naar vervolgonderwijs.

Wat doen VSO-scholen om jongeren voor te bereiden op de arbeidsmarkt?

Binnen het VSO is er aandacht voor arbeidstoeleiding. Op alle VSO scholen werken stagecoaches, jobcoaches of een andere titel bij het ondersteunen van jongeren richting arbeid. Zo worden de volgende acties ondernomen:

• Praktijkverklaringen;
• Branchegerichte trajecten;
• Arbeidsinteressetest;
• Arbeidsvermogen meeting;
• Groepsstages bij externe leerwerkplekken;
• Snuffelstages;
• Excursies;
• Informatiemarkten;
• Werknemersvaardigheden ontwikkelen;
• VR brillen.

Het VSO vraagt maatwerk en daarom wordt er voor elke leerling apart bekeken wat nodig is om diegene zo goed mogelijk voor te bereiden. Hierin vindt zeker in de bovenbouw ook veelvuldig contact plaats met potentiële werkgevers. Hoe eerder een bedrijf in beeld is hoe beter de leerling voorbereid kan worden op deze werkplek.

Kansen voor jouw bedrijf!

In 2019 kwam slechts 27% van de VSO jongeren aan een baan en van deze groep is 80% in staat om meer dan 12 uur te werken (CBS, 2022). Een grote groep VSO jongeren lukte het niet om een passende baan te vinden waardoor zij in een uitkering terecht komen. Concreet betekent dit 2.100 potentiële medewerkers die graag aan de slag willen. De kans is groot dat ze in sommige gevallen extra begeleiding nodig hebben. Toch kan deze doelgroep ook heel veel wel en daarmee goed functioneren in een organisatie met passende begeleiding. Hiervoor worden al verschillende hulpmiddelen aangeboden die bedrijven helpen om die begeleiding ook te bieden:

• Begeleiding van Jobcoaches/stagecoaches vanuit VSO scholen;
• Jobcoach begeleiding vanuit gemeenten;
• Loonkostensubsidie;
• Loonkostenvoordeel om randvoorwaarden te bekostigen;
• 0-risk polis (Verzekering bij ziekte);
• Subsidie praktijkleren (na stage);
• Extra ondersteuning bij taal/rekenvaardigheden.

VSO jongeren en techniek

In de technieksector stonden er in Q1 van 2022 ruim 50.000 vacatures open (UWV, 2022). Een sector waar er o.a. veel vraag is naar enthousiaste laaggeschoolde medewerkers met interesse in techniek. In 2021 is in de regio Noordoost Brabant onderzocht waar kansen liggen in de techniek voor VSO jongeren.  Hieruit blijkt dat het bedrijfsleven een groei verwacht in minder complexe technische functies. Ook wordt er volop geïnvesteerd in inclusieve technologieën waardoor technische banen makkelijker uit te voeren zijn. Desalniettemin is de instroom van VSO jongeren in de techniek relatief klein. Het bedrijfsleven staat open om te investeren in deze groep jongeren en zijn bereid om aanpassingen te doen. Bedrijven kijken niet meer alleen naar diploma´s maar vinden werkervaring of deelcertificaten ook voldoende. Met deze ontwikkelingen is de instroom in technische beroepen steeds laagdrempelig. Ideaal voor de VSO doelgroep. Het VSO onderwijs in deze regio is bezig om te kijken hoe zij het onderwijsaanbod beter aan kunnen laten sluiten bij de techniek. Benieuwd naar het hele onderzoek? Vraag dit op via: sien.rongen@wiseup.nl.

Meer weten arbeidstoeleiding, VSO-jongeren of het techniekonderzoek? Neem dan contact op met Sien Rongen.

Sien Rongen is actief in de arbeidsmarktregio Noordoost Brabant. Hier is Sien aan de slag als netwerk coördinator arbeidstoeleiding voor VSO werkt! Dit is een samenwerkingsverband tussen alle VSO scholen uit deze regio: Zuiderbos ,Mytylschool, Visio, Korenaer, Sonnewijser, Koraal en Hub. Daarnaast is ze programmamanager arbeidstoeleiding voor de vijf Hub VSO scholen in de regio. In beide rollen probeert ze de kansen voor de VSO-doelgroep op de arbeidsmarkt te vergroten.

Werk je in het onderwijs, download dan nu het onderstaande whitepaper. Dan ontvang je nog meer tips en adviezen om je organisatie en je eigen leiderschap sterker te maken richting de toekomst.