Eén van de economische trends van dit moment is om over te stappen van een topsectorgerichte aanpak naar een transitiegerichte aanpak. Waarom en waartoe? Daarover lees je meer in deze blog.

Wat is een topsectorgerichte aanpak?

Een topsectorenaanpak is veelal voortgekomen uit een economische concentratie van bedrijvigheid die van belang is voor de regio. Meestal vanuit werkgelegenheidsperspectief en bijdrage aan het (regionaal) BBP. Een topsectoren aanpak wordt op dit moment vaak gezien als ambitie die te beperkt is. Niet alleen de huidige behoefte van bedrijven moet worden vervuld maar ook de toekomstige.

Topsectoren zullen alleen topsectoren blijven als ze in staat zijn zich door te ontwikkelen tot een sector in verbinding staat met de omgeving bijvoorbeeld op de drie grote duurzaamheidsdoelen:

1) het tegengaan van klimaatverandering

2) het herstellen en verbeteren van de biodiversiteit

3) het creëren van een gezonde, schone en veilige leefomgeving[1].

Duurzaamheid is natuurlijk breder te bekijken dan vanuit klimaat, natuur en milieu. Denk bijvoorbeeld ook aan de Sustainable Development Goals van de verenigde naties [2].

Op dit moment zien we dat wanneer bedrijven niet in verbinding staan met hun omgeving er een risico is dat bedrijven legitimiteit verliezen: met bedrijven als Tatasteel, Chemours, maar ook sectoren als de intensieve veehouderij. De toekomst van deze bedrijven wordt onzekerder.

Naar een transitiegerichte aanpak

In een transitiegerichte aanpak werken overheid, het onderwijs en bedrijven samen om de legitimiteit van bedrijven te verbeteren. Deze is niet gericht op korte termijn winstgevendheid maar op een ander kerndoel van bedrijven, continuïteit. Alleen bedrijven die voldoende in staat zijn om in het hier en nu in te investeren zullen hun bestaansrecht behouden. Bedrijven die niet mee kunnen zullen problemen gaan ervaren met het aantrekken van financiële middelen waardoor de kans op faillissement toeneemt. Het tegenovergestelde is dus ook waar. Bedrijven die wel de switch kunnen maken verbeteren hun concurrentiepositie. Ook vanuit arbeidsmarkt wordt deze continuïteit erkend. UWV voorziet niet voor niets dat techniekbanen gerelateerd aan de klimaatuitdagingen structureel kansrijk zijn en daarmee extra interessant voor scholingsinvesteringen[3]. Deze hebben minder last van schommelingen in de economie.

In een transitiegerichte aanpak wordt een klimaat geschept waarin bedrijven makkelijker een transitie kunnen doormaken, bijvoorbeeld door talent op te leiden met oog voor de transities. Tegelijkertijd dragen onderwijsinstellingen en overheden bij aan de arbeidsmarktpositie van burgers.

Actieplan Groene en Digitale banen

De ministeries van EZK, OCW en SZW zetten met het Actieplan Groene en Digitale Banen een transitiegerichte aanpak op de kaart. Dit is een mooi voorbeeld van hoe beleid wijzigt. Gezamenlijk zetten ze zich in voor meer talent in de techniek omdat een van de belangrijkste knelpunten is om de klimaat- en digitale transitie door te maken (zie ook ons Adviesrapport Governance Actieplan Groene en Digitale Banen[4]).

Human Capital Agenda’s

Op diverse plekken worden momenteel ook Human Capital Agenda’s opgericht om de transities vanuit talentperspectief te versnellen. Ook hier wordt minder vaak gekozen voor topsectoren en meer voor het centraal zetten van een transitie bij het opstellen van een Human Capital Agenda.

Recentelijk stelde Wise up in opdracht van West-Brabant een arbeidsmarktanalyse op gericht op de “Transitie naar de Nieuwe Economie”. De Nieuwe Economie van West-Brabant zet in op de transities: plantbased economy, circulaire economie en digitale transitie. Ambities die goed aansluiten bij het economisch profiel van de regio waarin plantenteelt en maakindustrie de ruggengraat vormen. Voor de geïnteresseerden, de arbeidsmarktanalyse is te lezen via de website van Regio West-Brabant[5].

Tot slot

We zien dat het voor topsectoren van belang is om in verbinding te staan en blijven met hun omgeving om hun toekomstbestendigheid te kunnen borgen. Zij zullen hierbij hun topsectorenaanpak moeten ombuigen naar een transitiegerichte aanpak, die winstgevendheid voor bedrijven betekent maar vooral ook de continuïteit zal borgen. In dit klimaat kunnen overheid, onderwijs en bedrijven samenwerken om een vruchtbare economie en arbeidsmarkt te realiseren.

Wise up wil ook graag een bijdrage leveren aan een succesvolle energietransitie en circulaire economie. Dit doen wij vanuit het perspectief van de onderwijs- en arbeidsmarktspecialist: een randvoorwaarde is immers dat er voldoende personeel voorhanden is hiervoor. We ondersteunen onze opdrachtgevers vanuit overheid, onderwijs en bedrijfsleven door er samen met hen voor te zorgen dat er voldoende talenten beschikbaar zijn om de energietransitie mogelijk te maken.

Download nu ons whitepaper om te lezen hoe we dat doen.

Over Wise up Consultancy: Wij helpen (semi)overheden, onderwijsinstellingen en netwerkorganisaties bij het oplossen van vraagstukken op het gebied van arbeidsmarkt, onderwijs en economie. Dit doen we door het inzetten van ervaren project- en programmamanagers, enthousiaste onderzoekers en bevlogen adviseurs. Hiermee brengen we complexe opdrachten en vraagstukken van onze klanten tot een succesvol resultaat zodat zij zelf kunnen excelleren. Hiermee bewerkstelligen we maatschappelijke impact door de arbeidsmarkt in balans te houden en zo veel mogelijk mensen mee te laten doen.