Hoe zullen banen en vaardigheden van werknemers zich de komende vijf jaar ontwikkelen? Deze vraag is uiterst relevant, zeker gezien recente ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI). Het World Economic Forum heeft deze vraag onderzocht en in mei van dit jaar het rapport ‘Toekomst van Banen Rapport 2023’ uitgebracht. Deze vierde editie van de reeks bouwt voort op de voorgaande rapporten en biedt nieuwe inzichten in hoe sociaal-economische en technologische trends de werkplek van de toekomst zullen vormgeven. In dit nieuwsartikel zullen we de belangrijkste bevindingen uit dit rapport bespreken.

Automatisering door technologieën

In 2023 worden arbeidsmarkttransformaties voornamelijk veroorzaakt door technologische doorbraken (World Economic Forum, 2023). Net als voorgaande jaren spelen big data, cloud computing en AI een cruciale rol, waarbij ongeveer 75% van de bedrijven van plan is om deze technologieën in de komende vijf jaar te implementeren. Het onderzoek voorspelt dat tegen 2027 ongeveer een derde van de redenering en besluitvorming geautomatiseerd zal zijn, terwijl tot wel twee derde van de informatie- en gegevensverwerking geautomatiseerd kan zijn. De impact van deze technologieën op de arbeidsmarkt is echter divers. Sommige banen zullen onder druk komen te staan, vooral degenen waarvan de taken grotendeels blootgesteld zijn aan AI (Eloundou, Manning, Mishkin & Rock, 2023). Toch suggereren onderzoekers dat dit gecompenseerd kan worden door banengroei in andere sectoren (World Economic Forum, 2023). Bovenaan de lijst van snelgroeiende banen staan AI- en machine learning-specialisten, gevolgd door duurzaamheidsspecialisten, business intelligence-analisten en informatiebeveiligingsanalisten.

Bijstellen voorspellingen

Het onderzoek schetst echter een minder zwart-wit beeld: de impact van technologie op de arbeidsmarkt draait niet louter om banenverlies of het creëren van nieuwe banen, maar vooral om inhoudelijke veranderingen in bestaande banen. In het onderzoek van 2020 dachten respondenten nog dat bijna de helft van de taken binnen vijf jaar geautomatiseerd zou zijn. In het meest recente onderzoek zijn deze voorspellingen met 5 procent naar beneden bijgesteld, van 47 procent automatisering in 2025 (onderzoek 2020) naar 42 procent automatisering in 2027. Uit het onderzoek blijkt dat de respondenten tot het inzicht zijn gekomen dat AI er niet voor zorgt dat werk volledig verdwijnt, maar dat het juist bijdraagt aan het ondersteunen van arbeidstaken.

Toekomstbestendig door te blijven leren

In een toekomst waarin de aard van werk verandert, is het van cruciaal belang dat werknemers zelf ook toekomstbestendig zijn. Volgens het World Economic Forum (2023) zal 60% van de werknemers vóór 2027 training nodig hebben om hieraan te voldoen. Echter, op dit moment heeft slechts de helft van de werknemers toegang tot voldoende trainingsmogelijkheden. Analytisch denken staat bovenaan de prioriteitenlijst voor vaardigheidstraining van 2023 tot 2027, wat gemiddeld 10% van de trainingsinitiatieven zal beslaan. Hierna volgen creatief denken en het trainen van werknemers in het gebruik van AI. Werkgevers hebben ook plannen om vaardigheden op het gebied van leiderschap en sociale invloed, veerkracht, flexibiliteit en wendbaarheid, en nieuwsgierigheid en levenslang leren te ontwikkelen. Twee derde van deze bedrijven verwacht binnen een jaar rendement op hun investering in vaardigheidstraining te zien, met verbeterde mobiliteit tussen functies, verhoogde werknemerstevredenheid en verbeterde productiviteit als mogelijke resultaten.

Conclusie

Concluderend is het van groot belang dat organisaties een helder beeld hebben van welke impact technologische veranderingen, waaronder AI, hebben op hun organisatie. Op basis hiervan kunnen werknemers op een passende manier begeleid worden bij inhoudelijke veranderingen in hun banen en kunnen ze op de juiste manier getraind worden om toekomstbestendig te blijven. Wil je meer informatie over hoe jouw organisatie hiermee om kan gaan? Lees dan onze whitepaper ‘Artificial Intelligence en de Toekomst van Werk’.